Việt Nam là quốc gia gắn liền với nhiều phong tục, tín ngưỡng văn hoá lâu đời. Trong thờ cúng, người ta rất chú trọng tới lễ nghi, đồ thờ phong thuỷ. Một trong những biểu tượng đặc trưng không thể không nhắc tới đó là hoành phi câu đối. Vậy ý nghĩa hoành phi câu đối là gì? Các mẫu chữ thường dùng trên hoành phi câu đối như thế nào?
Tiêu đề chính
Hoành phi câu đối là gì, treo ở đâu?
Câu đối hoành phi được hiểu là câu đối nhà thờ, thường bố trí tại khu vực thờ cúng của gia đình. Đây là biểu tượng của truyền thống nề nếp, gia phong của gia đình Việt, đồng thời cũng góp phần khiến cho không gian thờ cúng thêm sang trọng, đẹp mắt.
Hoành phi câu đối gồm có bức hoành phi kết hợp với câu đối chữ nho hoặc chữ Hán 2 bên. Câu đối mang ý nghĩa tốt đẹp, gắn liền với tình cảm gia đình, tinh thần đoàn kết cũng như răn dạy con cháu về những đức tính tốt trong cuộc sống.
Câu đối chữ hán thờ mẫu thường được treo ở khu vực thờ tổ tiên, nhà thờ họ, nhà thờ tổ, Từ đường. Vị trí và cách thức treo phải tuân thủ quy luật phong thuỷ. Có thể nói, đây là vật phẩm thờ cúng quan trọng, không thể thiếu trong lễ nghi của người Việt Nam.
Ý nghĩa của hoành phi câu đối nhà thờ họ
Không gian thờ là nơi linh thiêng, thanh tịnh, mang ý nghĩa tâm linh sâu sắc của người Việt. Vì thế, tại không gian thờ cúng tổ tiên, gia đình phải chuẩn bị rất nhiều vật phẩm phong thuỷ theo lễ nghi truyền thống.
Bàn thờ là cầu nối thiêng liêng giữa cuộc sống phàm trần và cõi thiêng vĩnh hằng. Bên cạnh đó, còn có các vật phẩm khác như bộ tam sự, ngũ sự, lọ hoa, bát hương đồng,… Đặc biệt, không thể không kể đến câu đối chữ hán. Hoành phi câu đối hay có ý nghĩa gì đối với nhà thờ họ?
Câu đối thờ chữ hán có nguồn gốc từ lâu đời và vẫn tồn tại cho đến ngày nay. Bố trí mẫu chữ hoành phi là cách để thể hiện nề nếp, gia phong của gia đình. Mặt khác, chữ trên cuốn thư được gia công đẹp mắt, càng làm tăng thêm tính thẩm mỹ, sang trọng.
Có bao nhiêu loại câu đối nhà thờ họ?
Nếu như dịch nghĩa câu đối hán việt, bạn sẽ nhận thấy không chỉ có sự khác biệt trong ngữ nghĩa mà loại câu đối cũng không giống nhau. Có hai dạng câu đối phổ biến nhất là câu đối chữ cuốn thư
và đại tự câu đối. Câu đối cuốn thư thường được đặt ở trong bàn thờ chính. Trong khi đó, câu đối đại tự sẽ bố trí ở cửa ra vào nhà thờ họ.
Số chữ hán trong câu đối là bao nhiêu?
Thư viện câu đối vô cùng phong phú với những loại câu đối mang ngữ nghĩa khác nhau. Vậy số chữ câu đối là bao nhiêu? Về nguyên tắc, chữ hoành phi câu đối có thể là 5 – 7 – 9 tương ứng với vòng tuần hoàn cuộc đời của mỗi con người Sinh – Lão – Bệnh – Tử.
Mặt khác, số chữ của câu đối còn gắn liền với bề dày lịch sử, bề dày của họ. Chẳng hạn, câu đối nhà thờ họ nguyễn sẽ không giống với câu đối nhà thờ họ khác vì chi, nhánh không giống nhau.
Mẫu chữ hán, hoành phi, câu đối nhà thờ họ thường dùng
Ngày nay, hoành phi câu đối thường được viết bằng chữ Hán, chữ Nho, thể hiện truyền thống và nguồn gốc xa xưa của vật phẩm phong thuỷ này. Tuy nhiên, ngày nay, một số hoành phi câu đối tiếng việt đã ra đời, mang đến sự gần gũi hơn với đời sống người Việt nhưng vẫn gìn giữ văn hoá tốt đẹp lâu đời.
Một số mẫu chữ Hoành phi
Mẫu chữ hoành phi đẹp thể hiện cái hồn của không gian thờ cũng như sự chăm chút, tỉ mỉ của gia chủ. Vì thế, khi chọn mẫu chữ cho hoành phi, bạn có thể tham khảo mẫu chữ nho đẹp, chữ Hán hay tiếng Việt tuỳ vào sở thích. Những mẫu chữ càng đẹp mắt thì càng khiến cho hoành phi trở nên giá trị.
Một số mẫu câu đối thờ
Nếu như bạn đang muốn tìm câu đối thờ gia tiên, có thể tham khảo 500 câu đối chữ hán phổ biến nhất. Trong đó, một số mẫu câu có ý nghĩa sâu sắc, tốt đẹp, trang trọng như:
Cúc dục ân thâm đông hải đại sinh thành nghĩa trọng thái sơn cao
Triệu nhân nhật dụng hữu thành, hiếu tư duy tắc – Thế đức khắc xương quyết hậu, phúc lý vĩnh tuy
Tổ tông công đức còn thơm dấu – Cháu thảo con hiền sáng mãi gương
Một số mẫu câu đối trong nhà thờ họ (sưu tầm)
Nhà thờ họ, Từ đường là nơi linh thiêng và trang nghiêm. Mức độ cầu kỳ, tỉ mỉ cũng được yêu cầu cao hơn so với bàn thờ gia tiên thông thường. Vì thế, khi tìm hoành phi câu đối nhà thờ họ, bạn cũng nên tham khảo trước câu đối chữ hán nhà thờ họ một cách kỹ lưỡng.
Một số mẫu câu đối sưu tầm với ý nghĩa tốt đẹp như:
Công đức lưu truyền thiên cổ niệm – Thạch bi ký giám ức niên hương
Phiến niệm truy tư truyền bản tộc – Bách niên hương hỏa ức tiên công.
Tiên tổ thiên niên phù hậu duệ – Tử tôn hậu thế vọng tiền nhân.
An bình thần liệu nền gia thất – Sáng rực tôn huân ấm tử tôn.
Cách treo Hoành phi, câu đối đúng chuẩn
Bên cạnh lựa chọn hoành phi 4 chữ và câu đối có ý nghĩa tốt đẹp, chúng ta cũng nên biết cách treo sao cho hợp phong thuỷ. Nguyên tắc chính mà các gia chủ cần biết đó là bức hoành phi phải được treo ở chính giữa, tại vị trí cao nhất, nằm phía bên trên bàn thờ.
Trong khi đó, bộ câu đối sẽ được treo ở 2 bên. Đặt đôi câu đối này thấp hơn so với bức hoành phi, đối xứng với nhau.
Cần lưu ý rằng, vị trí treo các mẫu hoành phi câu đối trên bàn thờ gia tiên và ở nhà thờ tổ, Từ đường không giống nhau.
Treo Hoành phi, câu đối trên bàn thờ gia tiên
Đối với bàn thờ gia tiên nhỏ, diện tích không gian thờ hạn chế, có thể treo hoành phi hoặc câu đối thay vì treo cả 2. Điều này vẫn đảm bảo sự tôn nghiêm và ý nghĩa về mặt phong thuỷ.
Hoành phi nên được treo ở vị trí chính giữa bàn thờ. Hai câu đối đối xứng với nhau ở 2 bên. Có thể linh hoạt treo hoành phi câu đối ở trước hoặc ngoài bàn thờ nếu không gian thờ cúng chật hẹp. Như vậy, kết cấu sẽ trở nên vững chãi và hài hoà hơn.
Treo Hoành phi, câu đối trong nhà Từ đường, nhà thờ tổ
Không gian thờ tại nhà Từ đường, nhà thờ tổ thường được thiết kế cầu kỳ, trang trọng, tôn nghiêm hơn. Bên cạnh thờ cúng, đây còn là nơi tụ họp của con cháu, dòng họ mỗi dịp lễ tết hay giỗ chạp.
Diện tích không gian thờ lớn hơn nên việc bố trí hoành phi, câu đối cũng trở nên thuận tiện. Hoành phi câu đối thường được treo thành 2 lớp. Một lớp ở bên ngoài cửa chính. Một lớp nhỏ hơn được treo ở phía bên trong bàn thờ.
Lớp nhỏ hoành phi được treo ở vị trí chính giữa, cân đối so với câu đối được treo ở 2 bên. Hơn nữa, người ta sẽ treo trực tiếp lên 2 cột nhà thay vì treo lên tường.
Một số Từ đường, nhà thờ họ còn sử dụng thêm cửa võng thờ nhằm tăng thêm phần ấm cúng, trang nghiêm cho không gian.
Có thể nói, hoành phi câu đối là nét văn hoá có ý nghĩa quan trọng, lâu đời trong truyền thống văn hoá Việt. Cho nên, tại khu vực thờ, chúng ta nên lựa chọn mẫu câu đối hoành phi đẹp mắt, chỉnh chu và có ý nghĩa phong thuỷ tốt đẹp nhất. Hãy liên hệ với chúng tôi Đồ thờ Hải Minh ngay hôm nay nếu như bạn đang cần được tư vấn và hỗ trợ gia công câu đối hoành phi nhé.